نقش بازیگران منطقه‌ای در رادیکالیزه ‌شدن نیروهای اجتماعی خاورمیانه

Authors

  • ابراهیم متقی استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران
  • علی اصغر موسی پسندی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
  • مرجان کوه خیل دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه تهران
Abstract:

نیروهای اجتماعی خاورمیانه در سال‌های بعد از جنگ سرد، از تحرک امنیتی و کنش ژئوپلیتیکی برخوردار گردیده‌اند. این جنبش‌های اجتماعی نوین در بسیاری از کشورها ماهیت اتوپیاگرا دارند. براساس چنین ادراکی، هر نیروی اجتماعی می‌تواند بر معادلة قدرت راهبردی تأثیرگذار باشد. نقش‌یابی نیروهای اجتماعی زمینة لازم برای تحرک بازیگران منطقه‌ای را به‌وجود آورده است. بازیگران منطقه‌ای همانند ایران، عربستان، ترکیه و اسرائیل را می‌توان در زمرة بازیگرانی  دانست که نقش رقابتی در سیاست منطقه‌ای ایفا می‌کنند. نقش رقابتی بازیگران منطقه‌ای در ائتلاف با رقابت قدرت‌های بزرگ به‌ویژه آمریکا، روسیه و اتحادیة اروپا منجر به تشدید رقابت‌های منطقه‌ای در خاورمیانه شده است. هر گروه از بازیگران تلاش دارند تا رقابت‌های سیاسی و راهبردی خود را در قالب «جنگ نیابتی» سازماندهی نمایند. برخی از بازیگران همانند عربستان و اسرائیل در صدد رادیکالیزه‌کردن نیروهای اجتماعی خاورمیانه می‌باشند. علت آن را باید در تلاش آنان برای تغییر در موازنة قدرت منطقه‌ای دانست. در این فرآیند، زمینه برای اثربخشی بازیگران منطقه‌ای در بحران‌های منطقه‌ای به‌وجود آمده است. چنین فرآیندی را باید بخشی از سازوکارهای کنش نامتقارن نیروهای اجتماعی براساس مداخله و اثربخشی نیروهای منطقه‌ای و بین‌المللی دانست. در این فرآیند، نشانه‌هایی از رادیکالیزه‌شدن نیروهای اجتماعی در برابر تهدیدات متعارف شکل می‌گیرد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش بازیگران منطقه ای در رادیکالیزه شدن نیروهای اجتماعی خاورمیانه

نیروهای اجتماعی خاورمیانه در سال های بعد از جنگ سرد، از تحرک امنیتی و کنش ژئوپلیتیکی برخوردار گردیده اند. این جنبش های اجتماعی نوین در بسیاری از کشورها ماهیت اتوپیاگرا دارند. براساس چنین ادراکی، هر نیروی اجتماعی می تواند بر معادلة قدرت راهبردی تأثیرگذار باشد. نقش یابی نیروهای اجتماعی زمینة لازم برای تحرک بازیگران منطقه ای را به وجود آورده است. بازیگران منطقه ای همانند ایران، عربستان، ترکیه و اس...

full text

تسری رقابتهای ژئوپلیتیکی به تضادهای هویتی در خاورمیانه

چکیده تحولات اجتماعی در کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آسیای جنوب غربی، شرق مدیترانه و شمال آفریقا به‌عنوان اصلی‌ترین نشانه دگرگونی در ساختار اجتماعی، سیاسی و راهبردی کشورها تلقی می‌شود. این منطقه به‌عنوان «منطقه کمربند شکننده» در اندیشه "سائول کوهن" شناخته می‌شود. دگرگونی‌های اجتماعی در این حوزه جغرافیایی نه‌تنها منجر به تصاعد بحران و جابه‌جایی قدرت شده، بلکه زمینه‌های لازم برای تبدیل رقابت سیاسی به...

full text

بازیگران ملی و فراملی در روند جهانی شدن

تا هنگامی که نظام دو قطبی بر جهان حاکم بود، دولت‌ها، مهم‌ترین بازیگران بین‌المللی بودند، اما از زمانی که آخرین مرحلة جهانی‌شدن آغاز شد، بازیگران جدیدی در نظام بین‌الملل ظاهر گردیدند که روند تصمیم‌گیری در نظام بین‌الملل را متحول ساختند و محور قدرت را از دولت به جامعة مدنی منتقل کردند. در گذشته‌ای نه چندان دور، دولت‌ها خود تصمیم می‌گرفتند که روابط‌شان را با کدام دولت گسترش دهند یا به چه نوع سرمای...

full text

نقش بازیگران منطقه ای در روند صلح خاورمیانه؛علایق و منافع متعارض(2012-1990)

خاورمیانه از دیر باز جزئ مهمترین کانون های مناضه و مناقشه در جهان است این منطقه در سالهای پایانی قرن بیستم وآغازین قرن بیست ویکم همواره در گیر منازعات بسیاری بوده است.به نحوی که شاید کمتر منطقه ای در جهان را یافت که اینگونه بستر بحران ومنازعه باشد.یکی از مهمترین منازعاتی که بیش از یک قرن است دامنگیر این منطقه شده منازعه اعراب و اسراییل است اهمیت این منازعه به حدی که شاید بتوان آنرا کانون وزیر ب...

15 صفحه اول

ظهور بازیگران جدید در عرصه‌ی ژئوپلیتیک و نقش رسانه‌های اجتماعی با تاکید بر تروریسم

کمی بیش از یک دهه از قدمت آنچه امروزه به عنوان رسانه‌های اجتماعی می‌شناسیم، می‌گذرد. اثرگذاری پایدار را می‌توان مهمترین ویژگی رسانه‌های اجتماعی دانست. از آنجا که این رسانه‌ها از حیطه‌ی نظارت دولت‌ها و حکومت‌ها خارج‌اند، تا اندازه‌ی زیادی، مفهوم حاکمیت ملی را دستخوش تحول و دگرگونی کرده‌اند. دولت‌های ملی، که تا چندی پیش، به عنوان یکه بازیگران عرصه‌ی بین الملل، مناسبات ژئوپلیتیکی جهان را تحت تأثیر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  35- 67

publication date 2014-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023